Ο «Καρυοθραύστης», η ομορφότερη ιστορία των Χριστουγέννων, παρουσιάζεται από το Μπαλέτο της Εθνικής Λυρικής Σκηνής (ΕΛΣ) σε μια νέα εντυπωσιακή χορογραφία του διευθυντή του Μπαλέτου της ΕΛΣ Κωνσταντίνου Ρήγου. Το αριστούργημα του Τσαϊκόφσκι θα παρουσιαστεί από τις 17 Δεκεμβρίου 2021 και για 7 γιορτινές παραστάσεις στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος, σε μουσική διεύθυνση Ηλία Βουδούρη.
Ο «Καρυοθραύστης» δικαίως θεωρείται ένα από τα δημοφιλέστερα μπαλέτα του ρεπερτορίου, αφού η συναισθηματική δύναμη και η θεατρικότητα της μουσικής του Τσαϊκόφσκι μαγεύουν διαχρονικά τους μικρούς και μεγάλους θεατές.
Στην αρχική δίπρακτη μορφή του, σε χορογραφία του Λεφ Ιβάνοφ και λιμπρέτο του Μαριύς Πετιπά, για το οποίο συνέθεσε τη μουσική του ο Τσαϊκόφσκι, ο «Καρυοθραύστης» πρωτοπαρουσιάστηκε στο αυτοκρατορικό Θέατρο Μαριίνσκι της Αγίας Πετρούπολης στις 18 Δεκεμβρίου 1892. Η αρχική υπόθεση βασίζεται στο διήγημα «Ο καρυοθραύστης και ο βασιλιάς των ποντικιών» του Ε.Τ.Α. Χόφμαν. Ακολούθησαν αρκετές χορογραφίες, ανάμεσα στις οποίες του Ζωρζ Μπαλανσίν (1954), του Γιούρι Γκριγκορόβιτς (1966), του Τζων Κράνκο την ίδια χρονιά, του Ρούντολφ Νουρέγεφ (1967) και του Τζων Νώυμαϊερ (1971).
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος επιστρέφει στον αγαπημένο του συνθέτη και δημιουργεί για δεύτερη φορά μια νέα χορογραφία για τον «Καρυοθραύστη», έχοντας στο παρελθόν χορογραφήσει και τα δύο άλλα έργα της τριλογίας του Τσαϊκόφσκι: τη «Λίμνη των κύκνων» (Μπαλέτο ΕΛΣ, 2019) και την «Ωραία κοιμωμένη». Αυτή τη φορά προσπαθεί να δει το έργο μέσα από τα παιδιά που νιώθουν ότι βρίσκονται στο περιθώριο και είναι αναγκασμένα να δημιουργήσουν τα δικά τους όνειρα σε έναν κόσμο που διέλυσαν οι «μεγάλοι».
Ο διευθυντής του Μπαλέτου της ΕΛΣ «διαβάζει» την ιστορία του «Καρυοθραύστη» σαν μια αλλόκοτη ιστορία που ο καθένας θα τη βιώσει διαφορετικά, με βάση τα δικά του όνειρα και τα δικά του απωθημένα. Το σκηνικό της παράστασης είναι ένα γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα μέσα από το οποίο η Μαρί-Κλάρα θα ονειρευτεί και θα ταξιδέψει μέσω της φαντασίας της. Το χριστουγεννιάτικο δέντρο της παράστασης είναι μια πλαστική μινιατούρα μέσα στο δωμάτιο-βιτρίνα και η Μαρί-Κλάρα βλέπει το αληθινό μόνο στην οθόνη της. Ο νέος «Καρυοθραύστης» ισορροπεί ανάμεσα σε μια σύγχρονη εικόνα και στην κλασική παράδοση του χορού. Τα κοστούμια των Deux Hommes είναι μια μείξη από ποπ, glam, πολύχρωμα, εντυπωσιακά κομμάτια υψηλής ραπτικής και μαζί εθνικές στολές και υφάσματα με επιρροές από παλιότερες παραστάσεις της Λυρικής.
Ο Κωνσταντίνος Ρήγος σημειώνει: «Παραμονή Χριστουγέννων, η Μαρί-Κλάρα ανοίγει τα δώρα του νονού της και βρίσκει ένα παράξενο παιχνίδι, τον αγαπημένο της Καρυοθραύστη. Στον εύθραυστο παιδικό της κόσμο τα όνειρα και η πραγματικότητα μπερδεύονται γλυκά. Στην αγκαλιά του Καρυοθραύστη θα δει τα πιο υπέροχα όνειρα αλλά και τους πιο τρομακτικούς εφιάλτες. Στη νέα εποχή, ο Καρυοθραύστης του Μπαλέτου της ΕΛΣ θα επιχειρήσει να αναδείξει τη σκοτεινή αλλά και τη φωτεινή, φαντασμαγορική πλευρά του γνωστού παραμυθιού. Ένας νέος παράξενος κόσμος δημιουργείται επί σκηνής, όπου το γυάλινο δωμάτιο-βιτρίνα της Μαρί-Κλάρας συναντά τα φωτεινά πολύχρωμα αντικείμενα που αιωρούνται στη σκηνή, τις μπαρόκ πύλες που οδηγούν στα υπόγεια του βασιλείου των ποντικιών, αλλά και το πάμφωτο χριστουγεννιάτικο δέντρο. Τα κοστούμια των Deux Hommes, στη δεύτερη συνεργασία με το Μπαλέτο της ΕΛΣ, έρχονται να προσθέσουν εκείνο το άγγιγμα μαγείας που κάθε παραμύθι έχει ανάγκη».
Η παραγωγή υλοποιείται με τη στήριξη της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ) για την ενίσχυση της καλλιτεχνικής εξωστρέφειας της Εθνικής Λυρικής Σκηνής.
